«…Βουνά της γης αυτής ελληνικά, διάφανα, καθαρά, πελεκημένα
από τεχνίτη χέρια γνωστικά σα μετρημένα αγάλματα ένα ένα…»
Κωστής Παλαμάς
Α.ΓΙΑ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ
Η Διεθνής Ένωση των Επιστημών Εδάφους (IUSS), με ψήφισμά της το 2002, πρότεινε την 5η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα του Εδάφους, για να εορτάζεται η σπουδαιότητα του εδάφους ως κρίσιμου συστατικού του φυσικού συστήματος, με ζωτικής σημασίας συμβολή στην ανθρώπινη ευημερία. Από το 2013 άρχισε να εορτάζεται το «έδαφος», το δε 2015 ο FAO το έχει ανακηρύξει ως «Παγκόσμιο Έτος Εδάφους». Σε μήνυμά του για τον εορτασμό του 2014, ο επικεφαλής της δ/νσης Γης και Υδάτων του FAO, Moujahed Achouri, τονίζει ότι:
παρότι το έδαφος αποτελεί έναν σπουδαίο φυσικό πόρο του πλανήτη μας, παραβλέπεται η αξία του,
ενώ το 33% του εδάφους διεθνώς είναι υποβαθμισμένο. Η γονιμότητα του εδάφους ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή, έτσι στην Αφρική για παράδειγμα μόνο το 8% του εδάφους της είναι γόνιμο.
Είναι λοιπόν αναγκαίο:
να συνειδητοποιήσουμε τη σπουδαιότητα του εδάφους, καθώς αποτελεί μεταξύ των άλλων και ένα βασικό συντελεστή στον αγώνα για την καταπολέμηση της πείνας και
να κινητοποιηθούμε για το προστατεύσουμε από τη σταδιακή υποβάθμισή του.
Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece εκτιμούν ότι τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε όλο τον κόσμο, το έδαφος εξακολουθεί:
να ρυπαίνεται από τις βιομηχανίες, τα λιπάσματα, τις Γενετικές Τροποποιημένες Καλλιέργειες,
να υποβαθμίζεται με την αλόγιστη τοποθέτηση φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και βιομηχανικών ΑΠΕ/βΑΠΕ,
να περιορίζεται ως έκταση από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, το λιώσιμο των πάγων και την επέκταση της θάλασσας σε βάρος τους εδάφους.
Οι ΦτΦ/NFGR θα διοργανώσουν εκδηλώσεις και ημερίδα για το έδαφος το 2015.
Β.ΓΙΑ ΤΟ ΒΟΥΝΟ:
«Η Διεθνής Ημέρα Βουνού είναι μια ευκαιρία για ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία των βουνών για τη ζωή, για να εστιάσουμε στις ευκαιρίες και στους περιορισμούς στην ανάπτυξη του βουνού και να δημιουργήσουμε συμμαχίες που θα φέρουν θετική αλλαγή στα βουνά και τα υψίπεδα του κόσμου.
Φέτος, το θέμα για τη Διεθνή Ημέρα Βουνού είναι η Ορεινή Γεωργία. Έχουμε την ευκαιρία να αναδείξουμε την ορεινή γεωργία, η οποία είναι κατά κύριο λόγο οικογενειακή γεωργία, ως ένα διαχρονικό μοντέλο αειφόρου ανάπτυξης για αιώνες. Να δείξουμε πώς η οικογενειακή γεωργία στις ορεινές περιοχές αλλάζει γρήγορα μορφή λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, της αστυφιλίας και της μετανάστευσης του ανδρικού πληθυσμού και των νέων στις αστικές περιοχές…» Ανακοίνωση του FAO για την Διεθνή Ημέρα Βουνού.
Οι ΦτΦ/NFGR εκτιμούν ότι στη χώρα μας η Ορεινή Οικογενειακή Γεωργία δεν ενισχύεται, τα ορεινά χωριά μαραζώνουν και πως το ορεινό τοπίο βεβηλώνεται με την εγκατάσταση βΑΠΕ, με την κυκλοφορία, ακόμα και σε δύσβατες και παρθένες περιοχές και μονοπάτια, τεραστίων κυβισμού Ι.Χ. 4Χ4 και μηχανών τύπου εντούρο, τη λαθροϋλοτομία, την ανεξέλεγκτη κοπή και εμπορία άγριας χλωρίδας, την παράνομη θήρα.
Οι ΦτΦ/NFGR προτείνουν μια μακροχρόνια πολιτική για τα βουνά και τους κατοίκους των. Μια πολιτική που να βασίζεται στην ολιστική ανάπτυξη, δηλαδή στον εναλλακτικό ορεινό τουρισμό, στην ανάδειξη των οικοσυστημάτων, στην αγροτική παραγωγή (όπου είναι δυνατόν), στην προβολή της ιστορίας, στη νόμιμη υλοτομία και στην οικολογική διαχείριση των δασών, στα ντόπια προϊόντα, έτσι ώστε να συγκρατήσει τους υπάρχοντες πληθυσμούς στα ορεινά χωριά και να δημιουργήσει κίνητρα για να ζήσουν νέοι κάτοικοι.
Τα βουνά διαχρονικά προστάτευσαν την Ελλάδα από τους εχθρούς, την πείνα και τις καταστροφές. Ας τα σεβαστούμε και ας ζήσουμε σε αυτά τα με «λογισμό και όνειρο».
Γ. Εκδηλώσεις - Πεζοπορίες των ΦτΦ/NFGR για τις Παγκόσμιες Ημέρες Εδάφους και Βουνού:
1. Κυριακή 30/11/2014 – Ορειβασία στην Πεντέλη με αρχηγό το Νίκο Νέζη
2. Κυριακή 7/12/2014 – Ορεινή Πεζοπορία στο Όρος Αιγάλεω Ποικίλο
3. Παρασκευή 12/12/2014 - Εκδήλωση για το Βουνό στην Ηλιούπολη [διοργάνωση ΠΕΡΙ.ΠΟΛ.Ο]
4. Κυριακή 14/12/2014 - Εκδρομή, ξενάγηση, πεζοπορία στο Λαύριο
Αναλυτικές πληροφορίες για τις εκδηλώσεις στο blog http://naturefriends-gr.blogspot.gr
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
“The future we want”
Παράγραφοι 210-212 για τις Ορεινές περιοχές - υιοθετήθηκαν το 2012 στη Διάσκεψη Ρίο+20
Στη Διάσκεψη του 2012, είκοσι χρόνια μετά τη Διάσκεψη Κορυφής του Ρίο του 1992, συμμετείχαν 10.047 εκπρόσωποι ΜΚΟ και άλλων "μειζόνων ομάδων", καθώς και διαπιστευμένοι αντιπρόσωποι από 191 κράτη μέλη του ΟΗΕ και διεθνείς οργανισμούς. Στη Διάσκεψη πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 500 κύριες και παράλληλες εκδηλώσεις και 3.000 ανεπίσημες συνεδριάσεις. Παρά την πανθομολογούμενη αποτυχία εκπλήρωσης των σχετικών στόχων του 1992 και του 2000 (Ρόκος, 2003, 2005αβ, UNDP, 1999-2004), συμφωνήθηκε και πάλι η ανάγκη για υιοθέτηση των παραπάνω στόχων. Οι στόχοι αυτοί σε μεγάλο βαθμό αποτελούν κωδικοποίηση των βασικών σημείων του εγγράφου “The future we want”, που συζητήθηκε και τελικά υπογράφηκε στο τέλος της Συνόδου.
210. Αναγνωρίζουμε ότι οι ωφέλειες που προέρχονται από τις ορεινές περιοχές είναι απαραίτητες για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα ορεινά οικοσυστήματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παροχή υδάτινων πόρων προς ένα μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού. Τα ευαίσθητα ορεινά οικοσυστήματα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, τις αλλαγές στις χρήσεις γης, στην υποβάθμιση της γης και τις φυσικές καταστροφές, και οι ορεινοί παγετώνες σε όλο τον κόσμο υποχωρούν και γίνονται όλο και λεπτότεροι, με αυξανόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην ευημερία των ανθρώπων.
211. Επιπλέον αναγνωρίζουμε ότι τα βουνά είναι συχνά το σπίτι κοινοτήτων, μεταξύ των οποίων και αυτόχθονων και τοπικών κοινοτήτων, οι οποίες έχουν αναπτύξει βιώσιμες χρήσεις των ορεινών διαθεσίμων. Ωστόσο, αυτές οι κοινότητες είναι συχνά περιθωριοποιημένες και γι’ αυτό επισημαίνουμε ότι θα χρειαστούν διαρκείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση της φτώχειας, της ασφάλειας των τροφίμων και της διατροφής, του κοινωνικού αποκλεισμού και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στις περιοχές αυτές. Καλούμε τα Κράτη να ενισχύσουν δράσεις συνεργασίας με ενεργό συμμετοχή και ανταλλαγή εμπειριών από όλους τους σχετικούς παράγοντες, ενισχύοντας τις υπάρχουσες διατάξεις, συμφωνίες και κέντρα αριστείας για τη βιώσιμη ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, καθώς και διερευνώντας νέες διατάξεις και συμφωνίες, όπως αρμόζει.
212. Κάνουμε έκκληση για περισσότερες προσπάθειες προς την διατήρηση των ορεινών οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της βιοποικιλότητάς τους. Ενθαρρύνουμε τα κράτη να υιοθετήσουν μακροπρόθεσμο όραμα και ολιστικές προσεγγίσεις, ενσωματώνοντας πολιτικές ειδικά για τις ορεινές περιοχές στις εθνικές στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης, οι οποίες θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν, μεταξύ άλλων, σχέδια καταπολέμησης της φτώχειας και προγράμματα για τις ορεινές περιοχές, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, κάνουμε έκκληση για διεθνή υποστήριξη για τη βιώσιμη ανάπτυξη των ορεινών περιοχών στις αναπτυσσόμενες χώρες.
ΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ είναι ένα τμήμα της έκθεσης των α) Γεροντέλη, Α., Περιβαλλοντολόγος, ΜΔΕ του Ε.Μ.Π. «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» β) Μιχαηλίδου, Ε., Γεωπόνος, ΜΔΕ του Ε.Μ.Π. «Περιβάλλον και Ανάπτυξη», Υπ. Δρ. Ε.Μ.Π. Μετσόβιο Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας (ΜΕ.Κ.Δ.Ε.) του Ε.Μ.Π. Οκτώβριος 2012 . Το τμήμα της έκθεσης έχει επιλεγεί από τους ΦτΦ. Ολόκληρη η έκθεση
ΕΔΩ